9/05/2010

RESKOPRAT TRESOROS NEL PRAHA KASTEL NUN VIDIBLA: RMON 109, 111

Da na specala korespondent — Praha.

Lo grup del kadros del Arab-Republik-Ambasado identat yopokvekos as opro de Tiepolo sar un segno kan mesme maja artopros par si submirat van zi jar "part del landel". In un expon nun prezentat nel Praha Kastel, ye c qinis exemplos del sam fenomen, plulunos de som granesta artistos.

L'expon sir ordelat ut konadi al Cekoslovaka poplo l'astonifa rizultos del treanya istora studo del Praha Kastel Galerio ke l'lnstitut d'Art-Teorio- e Istor, derkat pe Jaromir Neumann, emprenir les instruos del Restor-Konselyeo del Kastel.

Ye 74 opros exponat, dey somunos maja kadros de tal maestros as Rubens, Tintoretto, Tiziano e Veronese, ki no sinda korekte atribat dun plul seklos. Somunos d'et kadros langir nel skuro del rizervos del Hradcani Kastel, e mesos de dulda stud e restor sir nesa pre za origo pir si diskelat.

Plus kadros del nuna expon, dok, entrar nel sam kategorio de neglat cefopros as los Tiepolo de London. Cir du trimos de zi, fakte, pendir dun anyos nel atryos, skalos, kontoros e galerios del senorda bildo ki domenar l'urbo, kon no plu qam un asta miro dun l'anya inventor.

Al funseros ki dun anyos vivir e laborir in Hradcani, mul d'et kadros certe parir as part del mobleyo. Maja opros de Veronese, Tintoretto e Rubens, po exemplo, sir modeste pendanda ol kastel-muros, erore atribat as "Dal Skol de Bassano", "Anonima Pinter del 17a seklo" e "Pe un nokonat Artist". E, gre eto rivelar osa aspektos, sar, lo d'et "egarat cefopros" del Praha Expon ki ilke kolpar l'imagin.

L'istor del Praha Kastel longa e evenplena. It ensir kol Treisanya Guer, van lo Sveda trupos asportir plus kadros e art-objekos ki sir in Hradcany. Van lo guer endir in 1648, Ferdinand III emprenir restori lo kolexos, e, nel samanya vendo Antwerpye del kadros del Dux de Bucking ham, no min qam 100 kadros sir kofat po Praha.

Lo Hradcany Kolex kontinuir kreski dul folga anyos del seklo us, ver l'anyo 1700, lo Roy de Boemyo pir vanti un vasta kolex de mul ekos de presya telos.

Mo, apene lo seklo volvir, lo prim transferos de kadros da Praga a Wien — lo nuv cefurbo de los Habsburg — lokedir. Et perioda tranferos, dun keos mul ekos d'opros sir asportat dal Praha galerio, kontinuir temtempe us l'endo del isnona seklo.

Lo stando del priske fyera Praha Kastel sir dan verdice asay mala. Lo stando sir inotre gravat pel numa eroros e gafos inat nel inventoros korse lo temp. Mul del mela kozos ir gat, nature, Wienye. Mul osas sir vendat al Kort de Dresden e a Munik (München) Mo lo kiro de Profesor Neumann nel dokumentos e katalogos del last du seklos provir abonde k'un gran num de vala telos fakte restir in Praha, nokonat pel autoritos.

Som studeros trovor et erora katalogazo de Praha lamentenda. Mo klara ke, es lo listos tenat plu zorge, plul d'et opros ur partat lo suerto del fondo del kolex, au sub los Habsburg au, som anyos doe, van lo nazi's okupir Cekoslovakio. Nilo vika sir furtat dal Praha-Kastel kolex do c 1860 pol simpla grun ke nilun, in Praha, o osye, pensir ye restir somo furt-vala.

Van un detala inspekto del konten del kastel ordonat yosomanyos, so emprenir — pomine asdus it koncernir kadros — plu kol ideo de listi lo poko ki restir qam kol spero de kel vika skopros. Dok sun so ensir skopri. Profesor Neumann e la eqip d'arkivistos, restoreros, e kireros tracir l'istor d'et neglat opros bake tru seklos de kontredica katalog-indikos. Zi submitir lo telos selfa a X-rados e ultravyola fotografio, zi tulir surpinto e ze restorir, analisir pinto-samplos e riflektir on kompon-tipos.

Lo rizulto nun aportar civanos de Praha afluanda al kastel ut nidi fyere ante un num de bel kadros de gran maestros, dey plusunos ni vidat puble pree. Eto un rimarkenda demontro ke, gre lo num de los Rembrandt laganda oblat e norekonat in famil-ukos probable muy limitat, lo sama no nese vera pri oficala rizervo-deponos. L'experiment de Praha dukar al spero ke existar nok art-tresoros-domos neglat ki atendar lo restorer e l'arkivist.

("The Times", 22 mars 1965. )

No comments:

Post a Comment